Жыйынтыктоочу мамлекеттик аттестация 2019-2020

Кыргыз Республикасынын Билим берүү жана илим министрлиги,  2019-2020 - окуу жылында Кыргыз Республикасынын жалпы билим берүү уюмдарында негизги жалпы жана орто жалпы билим берүүнүн  программалары боюнча жыйынтыктоочу мамлекеттик аттестацияны (мындан ары текстте – ЖМА) уюшкандыкта өткөрүү максатында төмөндөгү предметтер боюнча жыйынтыктоочу аттестациянын форматын маалымдайт:

1) ХI класста (кыргыз, орус, ѳзбек жана тажик) эне тили жана адабияты боюнча эссе;

2) IX класста (кыргыз, орус, ѳзбек жана тажик) дилбаяндын элементтерин камтыган баяндама;

3) IX жана ХI класстарда  математика боюнча жазуу иши;

4) Орус, ɵзбек жана тажик тилдеринде окутулган мектептер үчүн кыргыз тили боюнча жана кыргыз тилинде окутулган мектептер үчүн орус тили боюнча комплекстүү тест (IX, ХI класстар).

Жазуу иштерин баалоо мектептин экзамендик комиссиясына тапшырылат. Комиссия өз ишинде сунуш кылынган туура жооптор менен баалоо чен - өлчөмдөрүн колдонот. Экзамендик иш берилген чен - өлчөмдөр боюнча коюлган баллдарды жыйынтыгын беш баллдык баалоо тутумуна которуу менен бааланат.

Мектептин предметтик комиссиясы (мындан ары текстте – ПК) Жободо белгиленген тартипте окуучулардын сынак иштерин ѳткѳрүүнү жана баалоону жүргүзѳт.

Билим берүү уюмдары жана билим берүүнүн аймактык органдары  ЖМАны уюштуруу жана ѳткѳрүү маселелери боюнча катышуучуларга маалымдоону КРнын БИМдин  жобосу, буйруктары,  нускамалык-методикалык каттарына ылайык,  ошондой эле он-лайн байланышы аркылуу жүргүзөт.

Сынактарды ѳткѳрүүнүн формалары

1. XI класста эне тили жана адабияты боюнча жазуу сынагы (кыргыз, орус, ѳзбек жана тажик) эссе жазуу формасында ѳткѳрүлѳт. Сынакка 5 астрономиялык саат берилет. Эссенин темалары министрлик тарабынан аныкталат. Бүтүрүүчүлѳрдүн тандоосуна ар түрдүү көйгөйлөрдү камтыган 3 текст сунушталат:

• кѳркѳм текст – проза;
• кѳркѳм текст – поэзия;
• публицистикалык текст.

Эссенин кѳлѳмү 150 сѳздѳн кем эмес жана 300 сѳздѳн кѳп эмес болушу керек. Эссени жазуу учурунда ѳз позициясын кѳркѳм чыгармалардын мазмунуна, жана ошондой эле ѳзүнүн турмуштук тажрыйбасына таяп (жеке таасирленүүсү, ѳздүк ой жүгүртүүлѳр, билимдер ж.б.) аргументѳѳгѳ болот.

2. Эне тили боюнча жазуу сынагы (кыргыз, орус, ѳзбек жана тажик) IX класста дилбаяндын элементтерин камтыган баяндама жазуу түрүндө өтөт. Баяндама даяр тексттин трансформациясынан ѳз айтымдарын жаратууга ѳтүүчү зарыл метод болуп эсептелет, окуучулардан орфографиялык жана пунктуациялык кѳндүмдѳрдѳн башка, кептик жѳндѳмдѳрдү да талап кылат. Баяндаманын тексти – бардыгы үчүн бирдей болот. Текст эки жолу окулат. Биринчи жана экинчи окуунун ортосунда текстти түшүнүү үчүн 3-4 мүнѳт берилет. Сунушталган тексттин көлөмү 250-300 сѳздү түзсө, дилбаяндын элементтери камтылып жазылган баяндаманын кѳлѳмү 80 сѳздѳн кем болбошу же берилген тексттин үчтѳн бир бѳлүгүн түзүшү керек.

Эскертүү: эне тили боюнча жазуу иштери эки баа менен бааланат: биринчиси мазмунуна жана кебинин калыптанганына (кептик нормаларды жана стилдик каражаттарды тандоо эрежелерин сактоо), экинчиси – орфографиялык, пунктуациялык жана грамматикалык нормалардын сакталгандыгына коюлат.

3. Математика боюнча жазуу сынагы IX жана XI класстарда  комплекстүү тест жазуу формасында ѳткѳрүлѳт жана IX жана XI класстардын окуучуларынын базалык жѳндѳмдѳрдү ѳздѳштүрүүсүн жана математикалык билимдер боюнча практикалык кѳндүмдѳрдү күнүмдүк турмушта колдоно билүүсүн текшерүүгѳ багытталган.

Математика боюнча тапшырмалар окутуу программасынын татаалдык деңгээлине ылайык (базалык жана тереңдетип окутулган) түзүлгѳн.

          Тест үч бѳлүккѳ бѳлүнгѳн 25 ташырмадан турат:

• 1-бѳлүк – бир жоопту тандоо тапшырмалары (20 тапшырма);
• 2-бѳлүк – кыскача жооп бериле турган тапшырмалар (2 тапшырма);
• 3-бѳлүк – кеңири жооп бериле турган тапшырмалар (3 тапшырма).

Ишти тариздөөдө сынак тапшырмаларын аткаруунун тѳмѳнкү талаптарын сактоо зарыл:

• бардык тапшырмалар толугу менен аткарылышы керек;
• тариздөөдө жана жазгандарында каталар жок болушу керек;
• 3-бѳлүктү чыгаруу кадамдык жана логикалык ыраатуулукта аткарылышы керек;
• тапшырмалар рационалдуу жол менен аткарылышы керек.

Тапшырмаларды текшерүү тиркелген баалоонун чен - өлчөмдөрүнүн негизинде жүргүзүлѳт.

4. Орус, ɵзбек жана тажик тилдеринде окутулган мектептер үчүн кыргыз тили боюнча жана кыргыз тилинде окутулган мектептер үчүн орус тили боюнча жазуу сынагы (IX, XI класстар).

Мамлекеттик/расмий тилдер боюнча комплекстүү жазуу тесттери IX, XI класстардын окуучуларынын функционалдык сабаттуулугун текшерүүгѳ багытталган. Тест 3 бѳлүктѳн турат:

1-бѳлүк. Тесттин максаты – предметтик стандарттарда жана программаларда аныкталган коммуникативдик маселелерди чечүү үчүн зарыл болгон тилдик компетенциянын калыптануу деңгээлин текшерүү.

2-бѳлүк. Тесттин максаты – аныкталган коммуникативдик маселелерди чечүү үчүн окуудагы сүйлѳѳ кѳндүмдѳрүнүн жана ыкмаларынын калыптанышынын деңгээлин текшерүү.

3-бѳлүк. Тапшырмалуу жат жазуу (11-класстын окуучулары үчүн гана)

Жат жазуу беш баллдык система боюнча бааланат. XI класс үчүн жат жазуунун кѳлѳмү – 110-125 сѳз.

Эскертүү: түшүнүксүз сѳздѳр жана сүйлѳмдѳр түшүндүрүлүп, татаал кыскартылган сѳздѳр аббревиатурасы менен кошо тактага жазылат.

Басма түрү